Opkanten van de kajak
In dit stuk bespreek ik wat er gebeurt bij het opkanten van je kajak en waardoor er daardoor een bocht gemaakt wordt. Dit gaat wat minder over hydrodynamica, maar is een verhaal over wrijving en wat het gevolg daarvan is. Aangezien opkanten voor een bocht alleen zinvol is als de kajak snelheid heeft ten opzichte van het water, geldt voor dit gehele verhaal dat je vooruit (of achteruit) moet gaan om gebruik te kunnen maken van dit effect.
Profiel van kajak die rechtop staat
Op het moment dat je kajak rechtop in het water ligt, dan is er ten opzichte van de middellijn evenveel kajak aan de linkerkant in het water als aan de rechterkant van de middellijn. Op het moment dat je vaart wordt, zal er dus evenveel wrijving plaats vinden tussen links als rechts. De kajak gaat daardoor noch naar links noch naar rechts.
Profiel van kajak die opgekant is
Dit veranderd sterk op het moment dat de kajak opgekant wordt. In het volgende plaatje is het profiel van de kajak weergegeven op het moment dat de kajak links opkant. Dat betekend dat de kajak aan de linkerkant het dek van je kajak omhoog gaat en de rechterkant het dek van je kajak naar beneden.
Als je nu een lijn door het midden trekt, dan is er meer oppervlak van de kajak aan de linkerkant. Aangezien je ten opzicht van het water aan het beweegt, zal er dus aan de linkerkant meer wrijving zijn dan aan de rechterkant.
En dit heeft weer als gevolg dat de kajak aan de linkerkant meer afgeremd wordt door het water dan aan de rechterkant. Kortom de kajak draait naar links.
Nog laatste woorden over opkanten
Nog een paar laatste woorden over het opkanten van een toer- zeekajak.
Rocker
Een kajak heeft meer op minder rocker. Eenvoudig gezegd is heeft een kajak meer rocker als de kiellijn meer op een banaan lijkt. Als een kajak met meer rocker gaat opkanten, dan zal de vorm verandering bij het opkanten groter zijn en zal het effect daardoor groter zijn dan bij een kajak die minder op een banaan vorm lijkt. Kortom de kajak met meer rocker zal voor de geoefende vaarder speelser zijn, omdat de bochten makkelijker gemaakt kunnen worden. Voor de ongeoefende vaarder zal de kajak (veel) moeilijker op een rechte koers te houden zijn.
Te ver opkanten
Nou is er ook nog zoiets als te ver opkanten van je kajak. Bij het eerste deel van het opkanten wordt het oppervlak van de kajak aan de kant die je opkant groter. Op het moment dat je veel verder opkant kan het zo zijn dat het oppervlak die je opkant minder groot worden. hierdoor zal de kajak juist de ander kant gaan opdraaien. Je moet hiervoor echt ver opkanten. In de regel geldt dat op het moment dat de kiellijn boven water komt dit effect optreedt.
En tenslotte opkanten bij wedstrijd- en wildwater/polo kajaks
Wedstrijdkajaks
Dit hele verhaal gaat over het effect van opkanten bij een normale toer- en zeekaak. Er zijn echter ook rompvormen waar het opkanten geen effect heeft. Dit is het geval als de rompvorm niet veranderd als je de kajak opkant. Een goed voorbeeld van een dergelijke kajak is de wedstrijdkajak. Door zijn ronde vorm verandert er (na genoeg) niets aan de rompvorm bij het opkanten. Dat is dan ook 1 van de redenen dat er altijd een roer op een wedstrijdkajak zit.
Wildwater en polo boten
Ook zijn er rompvormen waarbij bij het links opkanten juist het profiel aan de linkerkant kleiner wordt. Een goed voorbeeld hierbij is de poloboot en verschillende wildwater kajaks. In deze gevallen moet je het dus net even iets anders doen. Rechts opkanten om linksaf te gaan.
Reactie plaatsen
Reacties